Cơn thèm ngọt là một hiện tượng phổ biến mà nhiều người gặp phải. Không chỉ đơn thuần là một sở thích cá nhân, cơn thèm ngọt còn phản ánh các yếu tố sinh lý và tâm lý trong cơ thể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá nguyên nhân của cơn thèm ngọt và đưa ra những giải pháp an toàn và hiệu quả để kiểm soát nó.

Thèm đồ ngọt là dấu hiệu của bệnh gì?

Thèm đồ ngọt không chỉ là một sự thèm muốn đơn giản mà có thể là dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Đường, đặc biệt là đường tinh luyện khi ăn nhiều sẽ làm cho cơ thể gây nghiện. Thói quen thèm đường có thể gây ra những tác động tiêu cực đối với sức khỏe:

• Tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường: Tiêu thụ quá nhiều đường sẽ khiến cơ thể phải sản xuất lượng insulin lớn, điều này có thể dẫn đến sự kháng insulin và lâu dài có thể gây ra bệnh tiểu đường.
• Ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch: Đường có thể làm tăng mức triglyceride và cholesterol xấu trong máu, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao.
• Sự thay đổi trong cân bằng vi khuẩn ruột: Việc tiêu thụ đường quá mức có thể ảnh hưởng xấu đến hệ vi sinh vật trong ruột, làm tăng sự phát triển của vi khuẩn có hại, dẫn đến các vấn đề tiêu hóa, viêm ruột và các rối loạn liên quan đến sức khỏe đường ruột.
• Ảnh hưởng đến tâm lý: Cơn thèm ngọt cũng 1 phần ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm tăng sản xuất dopamine – chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác vui vẻ. Điều này khiến cơ thể nghiện cảm giác thoải mái mà đồ ngọt mang lại, khiến chúng ta liên tục tìm kiếm những đồ ăn ngọt mỗi khi cảm thấy căng thẳng hoặc mệt mỏi.
• Mất cân bằng nội tiết: Hormone leptin và ghrelin, những hormone điều chỉnh cảm giác đói và no, có thể bị rối loạn do thói quen ăn uống không lành mạnh, dẫn đến việc thèm đồ ngọt. Thực tế, người bị hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hay những vấn đề nội tiết khác thường xuyên thèm đồ ngọt.
• Mắc các bệnh chuyển hóa: Thèm ngọt có thể là dấu hiệu của các bệnh lý chuyển hóa như tiểu đường, tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu. Khi cơ thể không thể kiểm soát tốt mức đường huyết, sự thèm đồ ngọt sẽ gia tăng như một phản ứng của cơ thể.

Thèm ngọt có thể là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang thiếu hụt dưỡng chất hoặc đang gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Thay vì tiếp tục thỏa mãn cơn thèm ngọt bằng đồ ăn chứa đường tinh luyện, chúng ta nên tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của vấn đề và lựa chọn những giải pháp dinh dưỡng lành mạnh để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Tại sao chúng ta lại thèm đồ ngọt?

Cơ thể dễ thèm đồ ngọt là do:

Cơ chế sinh lý

Cơn thèm ngọt thường bắt nguồn từ nhu cầu năng lượng của cơ thể. Đường, một dạng carbohydrate, cung cấp năng lượng nhanh chóng và dễ dàng cho cơ thể. Khi mức đường huyết giảm xuống (chẳng hạn sau bữa ăn lâu hoặc khi cơ thể cần thêm năng lượng), cơ thể sẽ kích thích cơn thèm ngọt để tìm kiếm nguồn năng lượng nhanh chóng. 
Để giải quyết điều này, việc tiêu thụ các thực phẩm chứa carbohydrate phức hợp như gạo lứt, sẽ giúp cung cấp năng lượng bền vững mà không làm tăng đột ngột đường huyết. Còn nếu bạn luôn dùng những thực phẩm ngọt để giải quyết cơn đói thì cơ thể luôn muốn ăn đồ ngọt nhiều hơn khi đói.

Tâm lý và thói quen

Ngoài yếu tố sinh lý, cơn thèm ngọt còn bị ảnh hưởng bởi cảm xúc và thói quen. Nhiều người cảm thấy thèm ngọt khi gặp căng thẳng, buồn chán, hoặc đơn giản là để làm dịu cảm xúc. 
Khi cơ thể căng thẳng, mức cortisol (hormone stress) tăng lên, và điều này có thể kích thích nhu cầu ăn đồ ngọt như một cách giải tỏa cảm xúc. Hơn nữa, thói quen tiêu thụ đồ ngọt từ khi còn nhỏ cũng khiến cho việc từ bỏ đường trở nên khó khăn hơn.

Thiếu hụt dinh dưỡng

Thiếu hụt một số dưỡng chất như protein, chất xơ và vitamin có thể gây ra cơn thèm ngọt. Các dưỡng chất này giúp duy trì mức đường huyết ổn định. Khi thiếu hụt, cơ thể sẽ ra tín hiệu thèm ngọt để tìm cách bổ sung năng lượng nhanh chóng. Ví dụ, một chế độ ăn thiếu chất xơ sẽ khiến đường huyết tăng giảm bất thường, dẫn đến cảm giác thèm đồ ngọt.

Giải pháp giải quyết cơn thèm ngọt đúng cách và hiệu quả

Khi chúng ta thèm ngọt rất khó để từ bỏ thói quen này, bạn có thể áp dụng thêm các phương pháp dưới đây để cai cơn thèm ngọt một cách hiệu quả hơn:

Thay đổi thực phẩm ngọt tốt cho sức khỏe hơn

Thay vì tiêu thụ các loại bánh kẹo hay đường tinh luyện, bạn có thể chọn các loại đường tự nhiên như đường mạch nha, đường chà là hoặc đường amazake. Những loại đường này có chỉ số glycemic thấp, giúp duy trì mức đường huyết ổn định và không gây sự gia tăng đột ngột của insulin, từ đó giúp giảm cảm giác thèm ngọt mà không ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Thay gạo trắng bằng gạo lứt

Gạo lứt là một thực phẩm chứa nhiều đường phức hợp mà cơ thể rất cần. Đồng thời  trong gạo lứt chứa lượng khoáng chất gây 5 lần gạo trắng giúp cơ thể no lâu hơn, tránh cảm giác đói hay thiếu năng lượng từ đó giảm được tình trạng thèm ăn ngọt của cơ thể. Vì thế dùng cơm gạo lứt trong mỗi bữa ăn sẽ là giải pháp tuyệt vời để giảm cơn thèm ngọt mà còn cải thiện sức khỏe giúp chúng ta phòng bệnh hiệu quả hơn.

Ăn uống đủ chất

Mỗi bữa ăn bạn nên kết hợp đầy đủ thực phẩm protein, chất xơ và carbohydrate phức hợp. Việc ăn đủ dưỡng chất và duy trì các bữa ăn cân bằng giúp hạn chế việc tìm đến đồ ngọt như một giải pháp tạm thời khi cơ thể thiếu năng lượng.

Kiểm soát căng thẳng

Căng thẳng là một yếu tố không nhỏ dẫn đến việc thèm ngọt, vì khi căng thẳng, cơ thể sản sinh cortisol, khiến bạn cảm thấy cần phải ăn đồ ngọt để “xoa dịu” cảm xúc. Để giảm thèm ngọt do căng thẳng, bạn có thể thực hiện các bài tập thư giãn như yoga, thiền, hoặc các kỹ thuật thở sâu. Những phương pháp này không chỉ giảm stress mà còn hỗ trợ điều chỉnh hormone, giúp bạn cảm thấy bình tĩnh và giảm bớt cơn thèm đồ ngọt.

Thực hiện lối sống lành mạnh

Vận động thể chất thường xuyên có tác dụng giảm cảm giác thèm ngọt. Khi tập thể dục, cơ thể đốt cháy năng lượng và cải thiện sự cân bằng của insulin trong máu. Điều này giúp giảm thiểu cơn thèm ngọt, đồng thời mang lại lợi ích cho sức khỏe toàn diện. Việc duy trì một lối sống năng động không chỉ giúp kiểm soát cân nặng, duy trì vóc dáng cân đối mà còn cải thiện tâm trạng và năng lượng.

Ăn ít trái cây

Nhiều người khi thèm ngọt đều lựa chọn trái cây là nguồn thay thế lành mạnh hơn. Tuy nhiên, trái cây là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ rất tốt cho sức khỏe, nhưng nếu tiêu thụ quá nhiều, chúng cũng có thể gây tăng lượng đường huyết, đặc biệt là các loại trái cây có chỉ số glycemic cao. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt là đối với những người có vấn đề về đường huyết hoặc đang theo chế độ ăn kiêng.
Các chuyên gia thực dưỡng khuyến khích chúng ta ăn trái cây một cách có chừng mực, khoảng 20% tổng khẩu phần ăn trong ngày. Nên chọn những loại trái cây ôn đới như táo, dâu tằm, việt quất, và măng cụt là lựa chọn lý tưởng, vì chúng thường có chỉ số glycemic thấp hơn và cung cấp nhiều lợi ích dinh dưỡng mà không làm tăng nhanh đường huyết. Thời điểm lý tưởng nhất để ăn trái cây là vào buổi sáng và nên được ăn trước hoặc sau bữa cơm khoảng 30 phút, giúp cơ thể hấp thụ các dưỡng chất tốt nhất mà không gây tác động xấu đến quá trình tiêu hóa.

Cai nghiện cơn thèm ngọt không phải là điều dễ dàng, nhưng với sự kiên trì và những thay đổi nhỏ trong thói quen ăn uống và lối sống, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được cơn thèm này và duy trì một cơ thể khỏe mạnh. Sức khỏe là kết quả của những lựa chọn đúng đắn mỗi ngày, và việc làm chủ cơn thèm ngọt chính là một bước quan trọng trong hành trình xây dựng một cơ thể khỏe mạnh, đầy năng lượng. 
Xem thêm:
=> Đường - Chất gây nghiện đáng sợ hơn cả ma tuý
=> Tìm hiểu về các loại vitamin nhóm B và công dụng của chúng
=> Đường trắng nhà máy – Thủ phạm hàng đầu gây lão hóa và bệnh tật!