Chất xơ là một chất không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và phòng ngừa nhiều bệnh tật. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ những lợi ích to lớn của chất xơ đối với cơ thể. Vậy hãy cùng CLB100 tìm hiểu về lý do vì sao bạn nên bổ sung đủ lượng chất xơ mỗi ngày.
Chất xơ là gì?
Khác với các chất dinh dưỡng như carbohydrate, protein hay chất béo, chất xơ không bị phân hủy bởi enzym tiêu hóa của con người mà đi qua hệ tiêu hóa gần như nguyên vẹn. Chất xơ thường được chia thành hai loại chính:
- Chất xơ hòa tan: Loại chất xơ này có khả năng hòa tan trong chất lỏng tạo thành một dạng gel mềm. Nó giúp làm chậm quá trình tiêu hóa và hỗ trợ kiểm soát lượng đường và cholesterol trong máu. Chất này thường có trong các loại rau lá, trái cây và một số loại đậu như rau đay, mồng tơi, đậu nành,...
- Chất xơ không hòa tan: Loại này không tan trong nước và giúp tăng khối lượng phân, làm cho quá trình đi tiêu dễ dàng hơn, từ đó ngăn ngừa táo bón. Chất này thường có trong các thực phẩm ngũ cốc lứt (gạo lứt, lúa mạch) và một số loại rau củ quả khác.
Chất xơ là một chất có nhiều trong các loại thực phẩm từ thực vật. Hàm lượng chất xơ sẽ khác nhau trong mỗi loại. Trong đó thì các loại hạt ngũ cốc nguyên cám có hàm lượng chất xơ nhiều hơn so với các thực phẩm thực vật khác, kế đến là rau xanh, đậu hạt, các loại trái cây…
Công dụng của chất xơ đối với sức khỏe
Hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Chất xơ không hòa tan giúp tăng khối lượng phân và đẩy nhanh quá trình tiêu hóa, từ đó ngăn ngừa táo bón và các vấn đề liên quan như bệnh trĩ. Chất xơ hòa tan lại giúp thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong ruột, làm tăng cường sức khỏe hệ vi sinh đường ruột.
Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh trơn tru là yếu tố quyết định sức khỏe của chúng ta. Vì đây là nơi sản sinh ra chất dinh dưỡng nuôi toàn bộ cơ thể, nếu chúng không hoạt động tốt thì chắc chắn cơ thể sẽ mất quân bình và bệnh tật. Chính vì thế chúng ta rất cần bổ sung chất xơ vào chế độ ăn giúp cho đường ruột luôn được khỏe mạnh.
Ngăn chặn 3 cao 1 thấp
Bệnh “3 cao 1 thấp” ở đây là cao mỡ, cao máu, cao đường và thấp khớp. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ đủ lượng chất xơ có thể giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL) và duy trì huyết áp ổn định. Bên cạnh đó, chất xơ hòa tan giúp làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu, từ đó ngăn ngừa tăng đột ngột đường huyết sau khi ăn.
Nhiều loại chất xơ khác, đặc biệt từ rau xanh và ngũ cốc nguyên cám có khả năng giảm viêm và tăng cường sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong đường ruột, từ đó giảm bớt các phản ứng viêm liên quan đến bệnh thấp khớp. Nhờ các công dụng này cho nên ăn nhiều chất xơ phòng ngừa mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, một số bệnh ung thư, béo phì, tiểu đường tuýp 2, viêm khớp…
Giải độc
Cơ chế hoạt động của chất xơ rất đặc biệt, khi đi qua ruột, các chất xơ hòa tan hút nước và tạo thành dạng gel, giúp cuốn đi các chất độc, hóa chất, và chất thải dư thừa tích tụ trong hệ tiêu hóa. Đồng thời, chất xơ không hòa tan làm tăng khối lượng phân và đẩy nhanh quá trình đào thải các chất cặn bã, ngăn chặn chúng lưu lại quá lâu trong cơ thể, tránh nguy cơ gây viêm nhiễm hoặc tạo điều kiện cho các bệnh mãn tính phát triển. Bổ sung chất xơ từ thực phẩm thực vật không chỉ giúp làm sạch hệ tiêu hóa mà còn bảo vệ gan, thận, da khỏe hơn.
Ngày nay có rất nhiều món ăn ngon thu hút nhiều người ăn uống dư đường, chất béo mà lại thiếu chất xơ lâu ngày. Hậu quả nhu động ruột của họ rất là yếu kém. Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh trơn tru là yếu tố quyết định sức khỏe của chúng ta. Vì đây là nơi sản sinh ra chất dinh dưỡng nuôi toàn bộ cơ thể, nếu chúng không hoạt động tốt thì chắc chắn cơ thể sẽ mất quân bình mà sinh bệnh. Chính vì thế chúng ta rất cần bổ sung chất xơ vào chế độ ăn giúp cho đường ruột luôn được khỏe mạnh.
Lượng chất xơ cần tiêu thụ và cách sử dụng
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị nên tiêu thụ khoảng 15-30g chất xơ mỗi ngày từ các nguồn thực phẩm thực vật như ngũ cốc nguyên cám, rau xanh, các loại đậu… Tuy nhiên bạn cần lưu ý không nên bổ sung quá nhiều hoặc chỉ ăn hoàn toàn nhóm chất xơ. Vì điều này sẽ làm cho đường ruột không kịp thích nghi và không thể tiêu thụ lượng lớn chất xơ nạp vào.
Khi đó, lượng chất xơ không được chuyển hóa có thể phản ứng ngược gây đau bụng, táo bón, buồn nôn,... hay thậm chí lượng chất xơ dư này cũng làm thúc đẩy quá trình lên men và sinh khí trong ruột gây chướng bụng. Cho nên, bạn hãy ăn lượng chất xơ vừa phải và kết hợp với các nhóm thực phẩm khác như protein, chất béo lành mạnh và vitamin để đảm bảo cơ thể nhận đủ dưỡng chất cần thiết.
Chất xơ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì một sức khỏe tốt. Không chỉ giúp cải thiện hệ tiêu hóa, chất xơ còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng, giải độc tốt cho mọi hoạt động trong cơ thể. Một chế độ ăn giàu chất xơ không chỉ giúp cơ thể nhẹ nhàng, thanh lọc mà còn đem lại sức khỏe toàn diện, từ bên trong ra bên ngoài. Vì thế hãy thêm chất xơ hàng ngày để duy trì một cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng hơn!
Xem thêm:
=> Rụng tóc nhiều là do thiếu chất gì?
=> Sữa dê và sữa bò sữa nào tốt hơn?
=> Phân biệt các loại yến mạch nguyên chất