Thực phẩm bẩn và hóa chất dư thừa ngày càng trở thành mối lo ngại lớn, việc lựa chọn rau củ an toàn không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động đến môi trường sống của chúng ta. Nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa rau hữu cơ và rau sạch, cho rằng chúng giống nhau hoặc không rõ đâu là lựa chọn tối ưu. Vậy rau hữu cơ có thực sự tốt hơn rau sạch? Và liệu rau sạch có đủ an toàn để sử dụng hằng ngày?

Rau củ hữu cơ

Quy trình sản xuất

Rau củ hữu cơ được canh tác theo tiêu chuẩn hữu cơ nghiêm ngặt:

• Không sử dụng phân bón hóa học
• Không thuốc bảo vệ thực vật tổng hợp
• Không chất kích thích tăng trưởng nhân tạo 
• Không sử dụng giống biến đổi gen (GMO).

Thay vào đó,phương pháp canh tác tập trung vào bảo vệ môi trường, giữ gìn độ phì nhiêu của đất, sử dụng phân hữu cơ và các biện pháp tự nhiên để kiểm soát sâu bệnh.

Chứng nhận

Rau hữu cơ thường có chứng nhận hữu cơ từ các tổ chức hoặc cơ quan có thẩm quyền, đảm bảo tuân thủ quy định nghiêm ngặt về sản xuất.

• USDA Organic (Mỹ)
• JAS (Nhật Bản)
• Tiêu chuẩn hữu cơ Việt Nam – TCVN 11041-1:2017

Những chứng nhận này đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn khắt khe về nguồn gốc và chất lượng.

Tác động đối với sức khoẻ và môi trường

• An toàn tuyệt đối cho sức khỏe: Tiêu thụ rau hữu cơ giúp giảm thiểu nguy cơ ăn phải dư lượng hóa chất độc hại.
• Thân thiện với môi trường: Hỗ trợ bảo vệ môi trường do không gây ô nhiễm đất, nước và không phá hủy hệ sinh thái tự nhiên.

Giá thành

Do quy trình sản xuất đòi hỏi kỹ thuật cao và quản lý chặt chẽ, giá của rau hữu cơ thường cao hơn so với rau sạch.

Rau củ sạch

Quy trình sản xuất

Được trồng theo phương pháp an toàn, có sự kiểm soát chặt chẽ về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và hóa chất, nhưng không nhất thiết phải tuân thủ các tiêu chuẩn hữu cơ nghiêm ngặt.
Có thể sử dụng một số hóa chất nông nghiệp nhưng luôn đảm bảo mức dư lượng không vượt quá ngưỡng an toàn do cơ quan chức năng quy định.

Chứng nhận

Rau sạch thường được kiểm tra và công bố mức dư lượng hóa chất, tuy không có chứng nhận hữu cơ nhưng được đảm bảo về an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
Rau sạch thường đạt các tiêu chuẩn nông nghiệp như:

• VietGAP (Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt tại Việt Nam)
• GlobalG.A.P (Thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu)

Những tiêu chuẩn này giúp kiểm soát chất lượng sản phẩm, đảm bảo mức dư lượng hóa chất trong giới hạn an toàn

Tác động đối với sức khoẻ và môi trường

Mặc dù có thể sử dụng một số hóa chất, nhưng nếu được kiểm soát đúng cách, rau sạch vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Tuy nhiên, tác động lên môi trường có thể không tích cực bằng rau hữu cơ nếu sử dụng hóa chất mặc dù trong mức cho phép.

Giá thành

Giá của rau sạch thường rẻ hơn so với rau hữu cơ do không đòi hỏi quy trình canh tác và quản lý khắt khe như hữu cơ. Quy trình canh tác ít tốn kém hơn, phù hợp với nhu cầu tiêu dùng hàng ngày của nhiều gia đình.

Các tiêu chuẩn về sản xuất nông nghiệp sạch tại Việt Nam

Tiêu chuẩn VietGAP

VietGAP (là cụm từ viết tắt của: Vietnamese Good Agricultural Practices) có nghĩa là Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành đối với từng sản phẩm, nhóm sản phẩm thủy sản, trồng trọt, chăn nuôi.

Tiêu chuẩn GlobalG.A.P

GlobalG.A.P (tên đầy đủ: Global Good Agricultural Practice), gọi là Thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu, là một bộ tiêu chuẩn (tập hợp các biện pháp kỹ thuật) về thực hành nông nghiệp tốt được xây dựng để áp dụng tự nguyện cho sản xuất, thu hoạch và xử lý sau thu hoạch cho các nông sản (bao gồm cả trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản) trên phạm vi toàn cầu.

Tiêu chuẩn hữu cơ của Việt Nam

Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành bộ tiêu chuẩn Việt Nam đầu tiên (TCVN 11041-1:2017) dành riêng cho sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, chế biến và ghi nhãn sản phẩm nông nghiệp hữu cơ.
Việc xây dựng các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) về nông nghiệp hữu cơ được thực hiện trên cơ sở tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế (CODEX, IFOAM…) và tiêu chuẩn của các nước có nền nông nghiệp hữu cơ phát triển như Mỹ, EU, Nhật cùng các nước trong khu vực như Thái Lan, Philippines và Trung Quốc.

Tiêu chuẩn hữu cơ của Mỹ – USDA

Đây là chứng nhận tiêu chuẩn hữu cơ với điều kiện nghiêm ngặt nhất – và nó cũng là tiêu chuẩn thực phẩm thực sự. Sản phẩm hữu cơ dưới chứng nhận của các đại diện thuộc USDA có nhiều cấp bậc, tuy nhiên chỉ những sản phẩm chứa từ 95%-100% nguyên liệu hữu cơ (organic) mới được thể hiện dấu (logo) của USDA trên tem nhãn sản phẩm.

Tiêu chuẩn hữu cơ của Nhật – JAS

Tiêu chuẩn JAS – Tiêu chuẩn hữu cơ Nhật là tiêu chuẩn của bộ Nông nghiệp Nhật Bản. Trong đó có quy định về tiêu chí cho các sản phẩm, nhãn mác tạo điều kiện thuận lợi cho sự lựa chọn của người tiêu dùng.

Chứng nhận hữu cơ

Chứng nhận hữu cơ được cấp cho sản phẩm nông nghiệp, thực phẩm được nuôi trồng và sản xuất trong điều kiện, môi trường hoàn toàn tự nhiên, đáp ứng tiêu chí 3 không. Đó là:

• Không hoá chất nhân tạo
• Không hổmne kích thích tăng trưởng
• Không khán sinh hoặc không biến đổi gen

Việc lựa chọn giữa rau hữu cơ và rau sạch phụ thuộc vào nhu cầu cá nhân. Tuy nhiên để ưu tiên tuyệt đối cho sức khoẻ thì tốt nhất nên sử dụng loại rau hữu cơ.
Hãy xem ngay nội dung video KNYT 147 để tìm hiểu kỹ hơn về cách phân biệt rau hữu cơ và rau sạch nhé!