Kim tự tháp thực phẩm là một công cụ giúp mọi người hiểu rõ hơn về cách xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh. Với hình dạng đặc trưng của một kim tự tháp, mô hình này phân chia các nhóm thực phẩm theo mức độ cần thiết và tần suất sử dụng trong chế độ ăn hàng ngày. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết từng tầng trong kim tự tháp thực phẩm, cũng như cách áp dụng chúng vào đời sống. Cùng tìm hiểu để xây dựng thói quen ăn uống khoa học hơn bạn nhé.
Kim tử tháp thực phẩm là gì?
Kim tử tháp thực phẩm (hay còn gọi là tháp dinh dưỡng) là một công cụ hướng dẫn mọi người về cách lựa chọn thực phẩm hợp lý và cân đối, nhằm duy trì sức khỏe tốt. Mô hình này thường được thiết kế dưới dạng một hình tháp tam giác lớn với các nhóm thực phẩm được chia theo thứ tự từ dưới lên trên.
Mô hình này bắt nguồn từ Thụy Điển vào cuối những năm 1970, khi các chuyên gia dinh dưỡng tại đây phát triển một sơ đồ biểu thị các nhóm thực phẩm và mức độ nên tiêu thụ chúng. vào năm 1992, nó được Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đưa ra và phổ biến rộng rãi dưới dạng MyPyramid, nhằm giúp người dân Hoa Kỳ có thể lựa chọn thực phẩm một cách hợp lý.
Cấu trúc của kim tự tháp thực phẩm
Cấu trúc của kim tử tháp thực phẩm gồm có các phần chính như sau:
Phần đáy (phần rộng nhất): Đây là nhóm thực phẩm cần tiêu thụ thường xuyên với số lượng lớn nhất trong chế độ ăn.
Các phần giữa: Tiếp theo là các nhóm thực phẩm được tiêu thụ với số lượng vừa phải và thường xuyên hơn, giúp cung cấp các vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể.
Phần đỉnh (phần nhỏ nhất): Đây là các thực phẩm cần hạn chế trong chế độ ăn hàng ngày. Vì những món ăn này đều chứa nhiều đường, chất béo, natri chẳng hạn như đồ ngọt, thức ăn nha hay thực phẩm chế biến sẵn. Các nhóm thực phẩm này có thể gây hại cho sức khỏe nếu tiêu thụ quá mức.
Mô hình kim tự tháp thực phẩm giúp mọi người dễ dàng hiểu được cách thức phân chia và tiêu thụ thực phẩm sao cho phù hợp, từ đó duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối.
Nguồn thức ăn trong mỗi phần kim tử tháp thực phẩm
Dưới đây là hình kim tử tháp thực phẩm phù hợp nhất cho người Việt Nam:
1. Ngũ cốc và các loại hạt (nằm ở đáy kim tử tháp - Nên ăn nhiều)
Đây là nhóm thực phẩm chính trong chế độ ăn hàng ngày cung cấp nguồn năng lượng dồi dào từ carbohydrate. Các loại ngũ cốc như gạo, lúa mạch, yến mạch, lúa mì và các loại hạt như hạt chia, hạt hướng dương, hạt lanh là lựa chọn tốt. Các chuyên gia thực dưỡng khuyens nghị nên tiêu thụ khoảng 63% các loại ngũ cốc nguyên này này để cung cấp chất xơ và các chất dinh dưỡng quan trọng khác.
2. Rau tươi và các loại đậu (Lớp thứ 2 từ dưới lên - Tiêu thụ hàng ngày)
Rau xanh tươi và các loại đậu là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ và các chất chống oxy hóa cần thiết cho sức khỏe. Các loại rau như cải bó xôi, bông cải xanh, cà rốt, rau diếp, cùng với các loại đậu như đậu xanh, đậu nành, đậu lăng rất giàu protein thực vật và chất xơ, giúp duy trì sức khỏe tim mạch và hỗ trợ tiêu hóa. Phần tháp này thì được khuyến khích tiêu thụ khoảng 25% và 12% còn lại sẽ dùng để tiêu thụ thêm những tháp ăn nhỏ hơn.
3. Khoai củ, trái cây, cà măng, củ (Lớp thứ 3 từ dưới lên - Tiêu thụ vừa phải)
Khoai tây, khoai lang, củ cải, cà rốt, củ sắn và các loại trái cây tươi như táo, chuối, cam, dưa hấu cung cấp một lượng lớn vitamin, khoáng chất và chất xơ. Trái cây và khoai củ có thể giúp cung cấp năng lượng nhanh chóng và duy trì sức khỏe tim mạch, đồng thời hỗ trợ hệ tiêu hóa. Tuy nhiên các loại này thuộc tính âm hơn nên chỉ nên tiêu thụ vừa phải trong khẩu phần ăn mỗi ngày.
4. Các loại cá, dầu ăn (Lớp thứ 4 từ dưới lên - Tiêu thụ với số lượng nhỏ trong 12% khẩu phần ăn)
Cá chứa các loại axit béo omega-3, giúp duy trì sức khỏe não bộ và tim mạch. Các loại cá như cá cơm, cá lóc, cá chép, cá bống… rất tốt cho chế độ ăn uống lành mạnh. Dầu ăn từ thực vật như dầu mè, dầu olive, dầu hạt cải cũng là nguồn chất béo lành mạnh giúp giảm cholesterol xấu trong máu.
5. Các loại thịt, các loại trứng (Lớp thứ 5 từ dưới lên - Tiêu thụ ít hơn)
Thịt và trứng cung cấp nguồn protein chất lượng cao, nhưng chúng cần được tiêu thụ một cách tiết chế để tránh lượng chất béo tích tụ gây độc cho cơ thể. Các loại thịt như thịt gà, thịt bò, thịt lợn, cùng với trứng có thể bổ sung thêm dưỡng chất cho cơ thể, nhưng không nên tiêu thụ quá mức để tránh nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
6. Đường, bơ, các sản phẩm có đường (Lớp thứ 6 từ dưới lên - Hạn chế tối đa)
Đường, bơ và các sản phẩm có đường là nhóm thực phẩm cần hạn chế trong chế độ ăn uống. Các sản phẩm này thường chứa nhiều calo nhưng ít chất dinh dưỡng, dễ dẫn đến tăng cân và các vấn đề về sức khỏe như bệnh tiểu đường, béo phì và các bệnh tim mạch. Chỉ nên tiêu thụ các thực phẩm có đường với một lượng rất nhỏ khoảng 5-10g mỗi ngày, đặc biệt là các thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều đường.
7. Thức ăn công nghiệp, gia vị hóa học ( Đỉnh của kim tự tháp - tránh hoặc tiêu thụ rất ít)
Các loại thức ăn công nghiệp như thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, snack chứa nhiều chất bảo quản, phụ gia hóa học và chất béo không lành mạnh, cần được hạn chế hoặc tránh hoàn toàn. Đồng thời các gia vị hóa học và thực phẩm có chứa chất phụ gia không tốt cho sức khỏe nếu tiêu thụ lâu dài, gây hại cho hệ tiêu hóa và các cơ quan nội tạng.
Ăn uống theo hình kim tử tháp này có ích lợi gì?
Một kế hoạch ăn uống lành mạnh thường được tìm thấy trong hình dạng của một kim tự tháp. Kim tự tháp thực phẩm phác thảo nhóm thực phẩm khác nhau và số lượng ăn khi lựa chọn thực phẩm đó, cũng là nền tảng của một chế độ ăn uống khỏe mạnh.
Khi ăn uống theo kim tử tháp bạn còn đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe như sau:
Cân bằng dinh dưỡng: Mô hình này giúp đảm bảo cơ thể nhận đủ các nhóm dưỡng chất thiết yếu như carbohydrate, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất từ các nguồn thực phẩm khác nhau. Nó giúp duy trì sức khỏe tổng thể và ngăn ngừa các bệnh mãn tính.
Khuyến khích thói quen ăn uống lành mạnh: Kim tự tháp như một loài nhắc nhoe giúp bạn ăn uống hợp lý, cân đối và điều độ. Nó giúp ta giảm việc tiêu thụ các thực phẩm không lành mạnh, đồng thời tăng cường sự lựa chọn các thực phẩm tươi, tự nhiên và giàu dinh dưỡng.
Giảm nguy cơ bệnh tật: Bằng cách áp dụng nguyên tắc của kim tự tháp dinh dưỡng, mọi người có thể giảm thiểu các nguy cơ mắc các bệnh mãn tính cũng như tăng cường hệ miễn dịch giúp cơ thể có khả năng chống chọi với virus, vi khuẩn. Hơn nữa còn tăng khả năng tự chữa lành của cơ thể và điều chỉnh môi trường tự nhiên tốt nhất.
Những chất chuyển hóa có thể độc hại cần phế thải này được trữ trong gan cho đến khi chúng sẵn sàng được chuyển đến thận. Trong thận, các chất chuyển hóa lại được xử lý kỹ hơn và loại ...
Nếu bạn cũng có băn khoăn về những câu hỏi trên thì thắc mắc của bạn cũng giống rất nhiều người khác. Vậy thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây vì chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ ...
Ngày nay, vấn đề thuốc trừ sâu và hóa chất độc hại trong rau quả là nỗi lo của hầu hết các gia đình. Vậy phải làm sao để giảm bớt lượng thuốc trừ sau trên rau củ quả để ...
Bệnh tiêu chảy là một rối loạn tiêu hóa phổ biến, mỗi người có thể gặp phải ít nhất vài lần mỗi năm. Tuy nhiên nếu tình trạng kéo dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm ...
Táo bón là một trong những vấn đề tiêu hóa cực kỳ phổ biến. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ một chế độ ăn uống kém dinh dưỡng, lối sống, sử dụng thuốc hoặc các tình trạng y ...
Ho kèm theo đau họng vẫn là một trong những triệu chứng phổ biến khi thời tiết trở lạnh. Đây là một phản xạ hoàn toàn tự nhiên cho phép các chất kích thích được đẩy ra khỏi đường hô ...
Theo thực dưỡng, nguyên nhân chính dẫn đến bệnh ung thư là do quá trình ăn uống tích độc vào cơ thể mà không thải độc được. Vì vậy, chỉ cần thay đổi lối sống, thay đổi cách ăn để ...
Ngày nay, vấn đề thuốc trừ sâu và hóa chất độc hại trong rau quả là nỗi lo của hầu hết các gia đình. Vậy phải làm sao để giảm bớt lượng thuốc trừ sau trên rau củ quả để ...
Đau nhói ngực trái có thể liên quan đến bệnh tim mạch: Theo nhiều chuyên gia, nguyên nhân đau tức ngực trái phổ biến và rõ rệt nhất thường là do bệnh tim mạch gây ra.
Bệnh tiêu chảy là một rối loạn tiêu hóa phổ biến, mỗi người có thể gặp phải ít nhất vài lần mỗi năm. Tuy nhiên nếu tình trạng kéo dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm ...
Trong thời gian điều trị bệnh ngoài những phương pháp đều trị bệnh thì đều quan trọng nữa là cần ăn gì trong khoảng thời gian này, để cơ thể có thể cân bằng âm dương và phục hồi sau ...
Thông tin liên hệ của quý khách đã được gửi đến cho chúng tôi. Chúng tôi sẽ nhanh chóng tiếp nhận và phản hồi thông tin cho quý khách trong thời gian thích hợp nhất.Đóng
Thông báo
Vui lòng đăng nhập vào hệ thống để thực hiện thao tác.