Khi có một vấn đề mới được bàn tán, mâu thuẫn giữa hai luồng tư tưởng trái chiều sẽ luôn xuất hiện. Điều này luôn xảy ra ở mọi lĩnh vực, len lỏi vạo mọi khí canh của đời sống. Tại sao cùng một vấn đề lại có thể có nhiều cách giải thích mâu thuẫn nhau? 

Nguyên nhân của sự mâu thuẫn

Bản chất con người và cách tiếp cận tri thức

Con người có cách nhìn nhận thực tại khác nhau tùy vào trải nghiệm, nhận thức và hệ quy chiếu riêng. Điều này dẫn đến sự thiếu đồng nhất trong tiêu chuẩn đánh giá một vấn đề.
Ví dụ: Trong triết học, câu hỏi Ý nghĩa của cuộc sống có thể mang đến hàng trăm câu trả lời, mỗi câu trả lời phản ánh một góc nhìn khác biệt.
Ngôn ngữ và cách diễn đạt: Tính chủ quan trong cách sử dụng ngôn ngữ có thể gây hiểu nhầm hoặc phức tạp hóa vấn đề, mặc dù thực chất các luồng tư tưởng có thể đang nói về cùng một nội dung.

Sự tiến hóa của tri thức theo thời gian

Tri thức không ngừng thay đổi. Những lý thuyết cũ, dù không còn phù hợp, vẫn có người tin tưởng và bảo vệ. Ví dụ: Trước khi Louis Pasteur phát minh ra thuyết vi khuẩn, nhiều người tin rằng bệnh tật là do “khí độc.”

Cạnh tranh giữa tri thức cũ và mới

Các tư tưởng mới thường mâu thuẫn với truyền thống, tạo động lực để tri thức nhân loại phát triển và hoàn thiện từng ngày.

Hướng giải quyết mâu thuẫn

Mâu thuẫn giữa hai luồng tư tưởng là một phần tất yếu của tiến trình phát triển tri thức và hiệu biết. Thay vì tìm kiếm câu trả lời duy nhất, ta nên:

• Tiếp cận vấn đề một cách đa chiều và toàn diện.
• Lắng nghe, tìm hiểu cả hai luồng tư tưởng dựa trên bằng chứng khoa học.
• Linh hoạt điều chỉnh quan điểm khi có thêm tri thức mới.

Mâu thuẫn giữa các tư tưởng không phải là trở ngại mà chính là chìa khóa để con người khai phá thêm những khía cạnh mới của tri thức. Hãy xem ngay video 126 để nghe những lời chia sẻ hữu ích từ lương y Trần Ngọc Tài để hiểu rõ hơn về cách chúng ta có thể học hỏi và phát triển từ chính những mâu thuẫn này như thế nào là tốt nhất nhé!