Sự quan tâm và chú ý đến thực phẩm tạo kiềm đã tăng lên đáng kể trong những năm qua vì ngày nay, chế độ ăn uống chúng ta có nhiều thực phẩm mang tính axit hơn. Axit đó đến từ những thực phẩm có hàm lượng đường cao, khẩu phần ăn nhiều thịt, những phẩm màu và hóa chất nhân tạo được thêm vào nhiều loại thực phẩm khác nhau, và cả sự ra đời của GMO (thực phẩm biến đổi gen).

Thời gian gần đây xuất hiện nhiều thông tin về phương pháp chữa lành đầy hứa hẹn cho nhiều bệnh chỉ bằng cách uống nước kiềm. Ngoài ra, những lợi ích của nước kiềm như thúc đẩy giảm cân lành mạnh, tăng cường hệ thống miễn dịch, trung hòa các gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa, và giải độc và làm sạch ruột già…cũng được tuyên truyền mạnh mẽ. Bài viết này sẽ dựa trên những bằng chứng khoa học của lý thuyết tính axit-kiềm của thực phẩm để trả lời câu hỏi: “Nước kiềm: điều kỳ diệu hay một trò bịp?”

Một số tuyên bố về sức khỏe

Có ý kiến cho rằng, máy nước kiềm làm cho nước dễ tiêu hóa và hấp thu hơn bằng cách làm nhỏ đi cấu trúc của phân tử nước. Nhưng sự thật là, cơ thể con người và các tế bào của chúng ta đã tiêu thụ các phân tử nước kể từ khi sự tồn tại của con người bắt đầu! Quan điểm cho rằng một loại máy có thể làm nhỏ đi cấu trúc tự nhiên của nước để hấp thu tốt hơn là bịa đặt hoàn toàn, theo các nhà hóa học về nước.

Một ý tưởng khác về công dụng của nước kiềm là nó thúc đẩy giảm cân lành mạnh, tăng cường hệ thống miễn dịch, trung hòa các gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa, giải độc và làm sạch ruột già. Tuy nhiên, cũng không có bằng chứng khoa học nào hỗ trợ và chứng minh cho bất kỳ nhận định nào trong số này. Trên thực tế, một số trường hợp ngược lại là đúng. Nước đã được kiềm hóa chứa hypochlorites và đây là những chất oxy hóa.

Có một quan niệm sai lầm được phổ biến trên một số trang web rằng ăn thực phẩm, hoặc uống nước tạo kiềm sẽ làm thay đổi pH của máu một cách trực tiếp và ngay lập tức. Điều này đơn giản là không đúng sự thật.

Các nhà nghiên cứu về tính kiềm – axit trong thực phẩm đối với sức khỏe con người đều công nhận rằng,  việc tiêu thụ nhiều các loại thực phẩm tạo thành axít sẽ làm thay đổi pH trong máu rất ít vì cơ thể chúng ta có nhiều hệ thống hỗ trợ cân bằng pH của máu. Tuy nhiên, lượng axit dư thừa được tạo ra và tích lũy trong thời gian dài sẽ làm rối loạn những hoạt động diễn ra bên trong cơ thể. Đồng thời, dư thừa axit gây áp lực rất lớn đến các cơ quan và bộ phận của cơ thể khi chúng phải nỗ lực rất nhiều để chống lại lượng axit đó. Mặc dù vậy, các chuyên gia dinh dưỡng đều không khuyến cáo chế độ ăn mang tính kiềm cao.

Nước kiềm tính

Các máy tạo nước kiềm được phát triển dựa trên lý thuyết về tính kiềm và axit của thực phẩm. Những trang web bán loại máy này chào hàng chúng là sản phẩm dành cho sức khỏe và nước kiềm có khả năng chữa các bệnh khác nhau. Tuy nhiên, các nhà khoa học lại gọi nước kiềm là một trò lừa bịp hoàn toàn. Kangen Water® là một ví dụ tuyệt vời trong trường hợp này.

Máy Kangen Water® có 3 bộ phận chính, hiện đang bán với giá từ $4.000 đến $6.000.

Phần đầu tiên là một bộ lọc nước. Bộ lọc này loại bỏ các chất không mong muốn ra khỏi nước máy và là một bộ phận hữu ích. Tuy nhiên, những người đã có một bộ lọc nước đầy đủ ở nhà thì không cần phần này của máy.

Phần thứ hai của máy liên quan đến điện phân (electrolysis). Trong quá trình này, máy sẽ tách nước thành nước có tính axit và nước có tính kiềm bằng cách phân tách các phân tử nước. Các ion tích điện dương sẽ được thu về tại một đầu cực và các ion tích điện âm ở một đầu cực khác. Các nhà hóa học phân tích rằng, hoạt động điện phân (electrolysis) sẽ không hoạt động được nếu không có đủ khoáng chất trong nước để cung cấp độ dẫn điện.

Công thức hóa học cho nước là H2O và nước có khả năng phân ly thành OH- (ion hydroxyl, tạo thành kiềm) và H3O + (thường được gọi là ion H +, hydroxonium, tạo thành axit). Tuy nhiên, phân tử nước liên kết với nhau nhanh hơn so với phân ly. Do đó, nước kiềm sau khi được phân tách (giả sử quá trình điện phân hoạt động) sẽ trở về trạng thái ban đầu sau một khoảng thời gian ngắn. Ngay cả khi nước kiềm giữ được trạng thái điện phân cho đến khi được tiêu thụ,  nó cũng không tồn tại được lâu trong dạ dày của con người, nơi độ pH là khoảng 2.0 (axít nhiều hơn 100.000 lần so với độ pH trung tính là 7.0). Cách duy nhất để làm cho nước kiềm tồn tại lâu hơn trong dạ dày là thêm vào những khoáng chất tạo kiềm. Và đây là phần thứ ba trong hệ thống của Kangen Water® .

Ngoài việc mua máy từ $ 4,000 đến $ 6,000, chủ sở hữu máy sẽ phải mua và thêm vào hệ thống máy các gói muối khoáng có chứa natri, kali, canxi và magiê để làm tăng thêm lượng khoáng chất kiềm có thể hấp thụ vào cơ thể.

Câu hỏi được đặt ra là: Việc thêm các khoáng chất kiềm liệu có tác dụng và mang lại lợi ích cho sức khỏe cho người dùng không?

Khẩu hiệu của những người bán hàng Kangen Water® là: “Thay đổi nước của bạn — Thay đổi cuộc sống của bạn. ”Đây là là một khẩu hiệu tốt nhưng có một cách tốt hơn để chống lại sự dư thừa axit trong cơ thể chúng ta.

Một cách tốt hơn

Các máy nước kiềm bổ sung khoáng chất vào nước có một số giá trị cho hoạt động tạo thành kiềm trong cơ thể để cân bằng axit. Tuy nhiên, sẽ dễ dàng hơn và rẻ hơn rất nhiều biển để làm cho nước có tính kiềm nhiều hơn, chỉ bằng cách thêm một nhúm nhỏ muối vào nước uống.

Lưu ý:

– Muối biển với magiê và các khoáng chất tạo thành kiềm khác là cần thiết cho cơ thể – muối ăn (muối tinh) có chứa natri tạo thành kiềm, nhưng lại bị ngăn cản bởi clorua tạo axit và iốt được thêm vào để giữ cho muối khỏi bị đóng cứng.

– Nếu sử dụng máy tạo nước kiềm, điều quan trọng cần nhớ là cơ thể có thể sẽ phải đối phó với việc dư thừa kiềm. Để được an toàn, tốt nhất là không nên uống nước với độ pH trên 8,0 (hơn 10 lần kiềm hơn trung tính) một cách thường xuyên.

Một giải pháp tốt hơn để cân bằng axit và kiềm là thông qua một sự thay đổi trong chế độ ăn uống. Cách dễ nhất, rẻ nhất và triệt để nhất để chống lại tác động của các loại thực phẩm tạo thành axit cao là giảm lượng tiêu thụ và hấp thu chúng. Các loại thực phẩm tạo thành axit cao bao gồm thịt, đường tinh luyện, các sản phẩm chứa đường và chất kích thích như cồn hay caffeine. Hãy giảm các loại thực phẩm này và thay thế chúng bằng ngũ cốc nguyên hạt hơn (có tính axit nhẹ) và nhiều rau quả tươi và muối biển (thực phẩm tính kiềm) để tạo ra một chế độ ăn cân bằng hơn. Cơ thể chúng ta cần cả hai loại thực phẩm tạo axit và tạo kiềm để duy trì sự khỏe mạnh. Bất cứ ai ăn một chế độ ăn uống như vậy sẽ không có lý do để mua một máy tạo nước kiềm.

Có 2 loại nước kiềm tính: “Nước khoáng nhân tạo” nói chung là nước vòi đi qua một máy tạo ion kiềm để thay đổi độ pH. “Nước khoáng thiên nhiên” là nước suối tự nhiên chảy qua núi đá và đất tích tụ nhiều loại khoáng chất, từ đó thay đổi độ pH. Nước khoáng tự nhiên chứa những hợp chất tạo kiềm như canxi, silic, kali, magie và bicarbonate. Nước suối tự nhiên được xem là nguồn nước kiềm tính lành mạnh nhất, có độ pH khoảng từ 8-8.5

Độ pH tham khảo của một số nhãn nước đóng chai tại Mỹ

Nguồn tham khảo:

1. See “Alkaline Diet in Wikipedia. http://en.wikipedia.org/wiki/Alkaline_diet.
2. Aihara, Herman. Acid and Alkaline. Chico, George Ohsawa Macrobiotic Foundation, 1986. Print
3. Ferré, Carl. Acid Alkaline Companion. Chico, George Ohsawa Macrobiotic Foundation, 2009. Print.
4. Shils, Maurice E. Modern Nutrition in Health and Disease, 10e. Philadelphia, Lippincott Williams and Wilkins, 2005. Print. 
5. Brandis, Kerry. Acid-base pHysiology. Online book. http:// w w w. a n a e s t h e s i a m c q . c o m /AcidBaseBook/ab2_2.php#ref.
6. Search for “Kangen Water” and many websites appear. Here is one: http://kangenwater-alkalinewater.com. Web.
7. Lower, Stephen. “Ionized and alkaline water: Snake Oil of Tap.” http://www.chem1.com/CQ/ionbunk.html. Nov 2012. Web.
Department of Chemistry at Simon Fraser University.
8. http://skeptoid.com/episodes/4139. Web.
9. Another Kangen Water website:http://www.return2origin.info.Web.